Hipertermia

Miejscowa i ogólna hipertermia ciała

Głęboka hipertermia to napromienianie tkanki nowotworowej falami radiowymi, które powoduje przegrzanie komórek nowotworowych i jest stosowana w połączeniu z innymi metodami leczenia nowotworów. Terapeutyczne wykorzystanie ciepła jest najstarszą metodą leczenia nowotworów w historii medycyny. Już w XVI w. n.e. Zwoje papirusowe opisują, jak starożytni Egipcjanie palili tkankę nowotworową gorącym żelaznym przedmiotem. Został odkryty w 1892 roku w Luksorze przez amerykańskiego egiptologa Edwina Smitha. W ten sposób podejmowano pierwsze próby niszczenia komórek nowotworowych za pomocą żrących substancji, przedmiotów lub ciepła, zwanego dziś kauteryzacją tkanek, która służy do tamowania krwawienia.

Hipertermia ze swej natury jest sztucznie wywołaną gorączką i terapeutycznym wykorzystaniem działania ciepła na określoną część ciała (hipertermia miejscowa) lub na cały organizm (hipertermia uogólniona) w kontrolowanych warunkach.

Terapia gorączką powoduje pewne reakcje biologiczne w organizmie, które wpływają na cały organizm, układ odpornościowy i specyficznie działają na komórki nowotworowe, co jest bardzo przydatne w leczeniu raka. Istnieją skutki wywołane medycznie, które powodują przebudowę układu odpornościowego (modulację), co skutkuje „wewnętrznym szczepieniem” nowotworu. Podczas hipertermii, aby komórki nowotworowe mogły przetrwać, na ich powierzchni zaczynają tworzyć się tzw. białka szoku cieplnego. W rezultacie komórki nowotworowe stają się bardziej widoczne i łatwiej ulegają zniszczeniu przez układ odpornościowy. Hipertermia jest bardzo skuteczną metodą leczenia, gdy jest stosowana w połączeniu z innymi, zwłaszcza z napromienianiem nowotworu, ponieważ wówczas jedna metoda terapeutyczna przyczynia się do działania drugiej, wzmacniając ją. Komórki nowotworowe starają się chronić przed promieniowaniem gamma, aktywując własne procesy regeneracyjne zarówno podczas napromieniania, jak i po napromieniowaniu jonizującym czy nawet po kilku sesjach terapii, co jest jednym z najbardziej niekorzystnych skutków naświetlania. W najgorszym przypadku komórki nowotworowe stają się silniejsze, odporniejsze i uczą się sobie radzić, po naświetlaniu stają się jeszcze bardziej agresywne niż wcześniej.

Zastosuj wizytę

Ciepło wytwarzane w wyniku hipertermii terapeutycznej uwrażliwia komórki nowotworowe na promieniowanie, podobnie jak ma to miejsce w przypadku klasycznych promieni gamma. Hipertermia blokuje procesy regeneracyjne w komórkach nowotworowych, a naświetlanie może zniszczyć te komórki, które są już zaburzone w znacznie mniejszym stopniu. Leki do chemioterapii stosowane w onkologii stają się również znacznie skuteczniejsze, jeśli równolegle w procesie leczenia pacjentowi zostanie poddana hipertermia terapeutyczna, a ich niepożądane skutki uboczne nie nasilą się. Ciepło powoduje tak zwany „efekt wzmocnienia”; dlatego leki chemioterapeutyczne zawierające platynę mają znacznie lepsze działanie, które staje się również silniejsze, jeśli pacjent jest jednocześnie poddawany hipertermii, niż w przypadkach, gdy temperatura ciała jest w normie. Efekt wywoływany przez nowe substancje immunoterapeutyczne zwane „inhibitorami punktu kontrolnego (niwolumab, perbromizulab, ipilimumab)” jest intensywniejszy, gdy przeprowadza się także hipertermię. Punkty kontrolne odporności to receptory zlokalizowane na powierzchni limfocytów T, które regulują odpowiedź immunologiczną organizmu. Innymi słowy, służą jako „instruktorzy” układu odpornościowego. Komórki nowotworowe mogą wykorzystywać te receptory, aby uniknąć rozpoznania przez układ odpornościowy i uciec. Te leki immunomodulujące powstrzymują komórki nowotworowe przed wiązaniem się z receptorami punktów kontrolnych na limfocytach T, co umożliwia układowi odpornościowemu rozpoznawanie i zwalczanie zwyrodnieniowych komórek nowotworowych. Ekspozycja na ciepło nasila działanie tego leku. Hipertermia poprawia także miejscowy i ogólny przepływ krwi oraz mikrokrążenie, co sprzyja transportowi tych leków do i z komórek nowotworowych (perfuzja tkanki nowotworowej), czyniąc ten proces znacznie wydajniejszym. Ponadto hipertermia sprzyja witalności komórek odpornościowych. To także główna zaleta gorączki – poprawa zdolności organizmu do zwalczania stanów zapalnych i różnych patogenów.

Często zadawane pytania

Jak hipertermia wpływa na układ odpornościowy?

Ciepło pobudza mechanizmy obronne organizmu. Wykazano, że hipertermia ma pozytywny wpływ na nasz układ odpornościowy: przegrzanie powoduje różne pozytywne skutki immunologiczne. Na przykład już po jednym zabiegu można zaobserwować, że białe krwinki są znacznie bardziej aktywne. Zmiany te pacjent zauważa głównie w momencie poprawy stanu ogólnego.

Czy hipertermię można wykorzystać także do detoksykacji?

Leczenie hipertermii ma nie tylko korzystny wpływ na układ odpornościowy. Mają jeszcze jeden pozytywny „skutek uboczny”: przegrzanie aktywuje metabolizm, a tym samym stymuluje detoksykację przez skórę. Poprawia się krążenie krwi i dopływ tlenu, co pomaga organizmowi pozbyć się toksyn. Obszerne badania krwi wraz ze specjalnymi procedurami diagnostycznymi pomagają wyśledzić szkodliwe toksyny i zalecić odpowiednie środki detoksykacyjne.

Czy hipertermia pomaga również w walce z rakiem skóry?

Hipertermię można również skutecznie stosować w leczeniu raka skóry w celu poprawy skuteczności terapii lekowych. Hipertermia powoduje przegrzanie powierzchni skóry, co uszkadza komórki nowotworowe i uniemożliwia ich rozwój. Hipertermię można skutecznie leczyć różnymi rodzajami nowotworów skóry i chorobami przednowotworowymi (prekursorami nowotworów), a także przerzutami do skóry, najlepiej w połączeniu z określonym lekiem. Nasi lekarze po szczegółowym badaniu wstępnym ustalają odpowiedni plan terapii wraz z wymaganym czasem trwania leczenia.

Jak długo trwa leczenie hipertermią?

Leczenie miejscowej głębokiej hipertermii trwa zwykle jedną godzinę. Cykl leczenia składa się z 10-15 oddzielnych zabiegów po 2 do 4 zabiegów tygodniowo. Tylko w szczególnych wyjątkach, takich jak guzy mózgu, leczenie rozpoczyna się od krótszego czasu leczenia. Dokładna liczba zabiegów w cyklu zależy od indywidualnej diagnozy i indywidualnego planu leczenia wszystkich pozostałych terapii.

Czy hipertermię można łączyć z chemioterapią i radioterapią?

Zdecydowanie zaleca się stosowanie hipertermii jako uzupełnienia chemioterapii i radioterapii. Wiele badań naukowych potwierdza pozytywne działanie hipertermii w połączeniu z tradycyjnymi terapiami przeciwnowotworowymi. Hipertermia poprawia krążenie krwi, dzięki czemu lek może być łatwiej wchłaniany. Na przykład synergistyczne działanie hipertermii i cisplatyny, powszechnie stosowanego środka chemioterapeutycznego, może być wielokrotnie większe niż działanie samej cisplatyny w normalnej temperaturze. Pozytywny efekt wykazuje także połączenie hipertermii z klasyczną radioterapią – bez zwiększania skutków ubocznych radioterapii. Komórki nowotworowe są nie tylko niezwykle wrażliwe na ciepło, ale ekspozycja na ciepło powoduje również, że uszkodzenia komórek nowotworowych są gorzej naprawiane. Efekt ten został również udowodniony w wielu badaniach.